– Kiedy zaczęliśmy nasze projekty w Birmie w 2012 roku, kluczową kwestią było, aby lokalne społeczności mogły same zaprojektować i przeprowadzić działania, które najlepiej odpowiadałyby ich potrzebom – mówią Aleksandra Kłosińska i Martyna Gacek-Świecik, koordynatorki Projektu Birma w Fundacji Inna Przestrzeń. – Naszym celem jest nie tylko to, aby poprzez warsztaty przekazać wiedzę na temat praw człowieka, demokracji i edukacji wyborczej. Najważniejsze jest merytoryczne i finansowe wsparcie naszych lokalnych partnerów, aby samodzielnie mogli zaprojektować i wdrożyć programy, które będą odpowiedzią na ich potrzeby – dodają, opowiadając o projekcie zrealizowanym ze środków programu Wsparcie Demokracji Fundacji Solidarności Międzynarodowej.
W ramach projektu realizowanego w birmańskim regionie Szan, dwie lokalne organizacje przeprowadziły ponad trzydzieści szkoleń z zakresu edukacji wyborczej dla społeczności lokalnych z ponad 50 miejscowości. Jednym z celów Community Sustainable Development Center (CSDC) z Aungban oraz Justice Movement for Community (JMC) z Inle Lake było zaprojektowanie i przeprowadzenie lokalnych inicjatyw obywatelskich wspólnie z uczestnikami swoich szkoleń. Założeniem inicjatyw miało być aktywizacja i wzmocnienie podmiotowości społeczności lokalnych.
– Jest coraz więcej szkoleń na temat demokracji i praw człowieka, zwłaszcza w większych miastach, takich jak Rangun, ale problemem jest to, ze ludzie nie wiedzą jak maja wprowadzić w życie wiedzę zdobytą na treningach – podkreślają Eainda, Ko Kyaw i Phyae Phyae z CSDC z Aungban. – Dlatego to, że mamy szansę, aby zrealizować te inicjatywy obywatelskie jest tak ważne. Pokazujemy lokalnym społecznościom, że razem możemy naprawdę coś zmienić, zarówno przez glosowanie i monitorowanie wyborów w 2015 roku jak i np. przez konsultacje społeczne w sprawie problemów, z którymi zmagamy się codziennie, takich jak bezprawne zawłaszczenia ziemi, trwające konflikty zbrojne, skrajna nędza czy brak wody. Nie możemy liczyć na rząd, dlatego sami musimy wywołać zmiany, a nie tylko mówić o demokracji: czymś czego większość tutejszych mieszkańców nie rozumie i co nie ma wpływu na ich codzienną walkę o przetrwanie – dodają Yu Hlaing Thin i Tin Hlaing Win z JMC, organizacji, która działa w obszarze jeziora Inle.
Jedno Drzewo, Jeden Głos to tylko jedna z inicjatyw, przeprowadzonych w regionie Szan w ramach projektu. – Chcieliśmy promować edukację wyborczą, zachęcić ludzi do głosowania w przyszłym roku, a jednocześnie rozwiązać podstawowe problem środowiskowe – mówi Eainda z CSDC. – Jednym z największych problemów lokalnych jest zanieczyszczenie, brak wody i nielegalna wycinka drzew. Dlatego wraz z lokalnymi społecznościami zdecydowaliśmy się posadzić ponad 2000 drzew. Każda sadzonka symbolizuje jeden głos w przyszłorocznych wyborach. Reakcja lokalnej społeczności była niesamowicie inspirująca, najmłodszy „plantator” miał około 2 lat, a najstarszy ponad 60 – śmieje się aktywista.
W ramach kampanii Oczyścić Jezioro Justice Movement for Community z Inle Lake chciało zachęcić lokalną społeczność wokół jeziora Inle do dbania o środowisko. – Choć Inle to jeden z skarbów Birmy, jezioro jest coraz brudniejsze i jego powierzchnia zmniejsza się w zastraszającym tempie. Dlatego zainicjowaliśmy akcje instalowania koszy na śmieci i staramy się edukować lokalne społeczności na temat sposobów utrzymywania czystości – mówią członkowie JMC.
Podróżująca Środowiskowa Wystaw Zdjęć stworzona przez CSDC razem z uczestnikami ich warsztatów wyborczych cieszyła się ogromną popularnością, która przerosła oczekiwania organizatorów. – Do tej pory zorganizowaliśmy wystawę w ponad 12 miejscach. Mamy ponad 150 zdjęć plakatów i ilustracji. Coraz więcej wsi zgłasza chęć pokazania wystawy u siebie. To niesamowite – śmieją się Eainda i Pyae Pyae.
– Jednym z największych problemów w regionie Szan są bezprawne zawłaszczenia ziemi. Transformacja polityczna i koniec sankcji ekonomicznych przyniosły wielkie inwestycje, w rezultacie których często wykorzystywane są lokalne społeczności mówi Yu Hlaing Thin z Inle w JMC. – Dlatego wraz z trenerem z Międzynarodowej Organizacji Pracy (ILO) zorganizowaliśmy szkolenie na temat dokumentowania bezprawnych zawłaszczeń ziemi – dodaje jej mąż, Tin Hlaing Win, członek JMC.