Warsztaty przeprowadzone 11-12 kwietnia rozpoczęły realizację projektu „Zwiększenie udziału mieszkańców w planowaniu strategicznym i planowaniu świadczenia usług publicznych w nowych połączonych gromadach na Ukrainie”, współfinansowanego ze środków Polsko-Kanadyjskiego Programu Wsparcia Demokracji (PKWD).
Projekt kontynuuje dotychczasowe działania Związku Miast Polskich i miast członkowskich wspierające reformy decentralizacyjne w Ukrainie. Adresowany jest do pięciu samorządów (gromad) ukraińskich, które zdecydowały się na udział w pilotażu reform i od 1 stycznia 2016 r. rozpoczęły funkcjonowanie jako nowe połączone jednostki. Po stronie ukraińskiej biorą w nim udział gminy: Pidvolochysk, Shumsk i Skalat (obwód tarnopolski) oraz Makiv, Medzhybizh (obwód chmielnicki).
Celem projektu jest przekazanie ukraińskim samorządowcom i przedstawicielom organizacji społeczeństwa obywatelskiego polskich doświadczeń w zakresie planowania strategicznego i świadczenia usług publicznych.
Podczas dwudniowych warsztatów w Tarnopolu merowie, przedstawiciele rad i lokalnych NGO, przy wsparciu polskich i ukraińskich ekspertów rozpoczęli przygotowania do wypracowania „Kierunków rozwoju strategicznego gromady”. Efektem wspólnej pracy było określenie potrzeb informacyjnych ukraińskich samorządów, które znajdą odzwierciedlenie w programach wizyt studyjnych w Polsce, zaplanowanych na maj br. Gościem warsztatów był również p. Adam Sauer, kierownik PKWD i opiekun realizowanego projektu ze strony Fundacji.
Poniżej przedstawiamy wypowiedzi uczestników spotkania:
Ihor Hirczak (konsultant ukraiński w obwodzie tarnopolskim) – dotąd w ukraińskich gromadach nie było planowania strategicznego, a jeśli takie plany sporządzano to z myślą o konkretnych środkach pomocowych. Nie było też monitoringu uchwalonych dokumentów. Ponieważ nasze połączone gromady otrzymały nowe kompetencje to chcemy w Polsce podpatrzeć, jak są one wykonywane w sposób skuteczny i efektywny. Ważne są metody wspierania rozwoju gospodarczego oraz przygotowanie projektów infrastrukturalnych i społecznych, a także metody partycypacji społecznej. To te tematy w największym stopniu interesują nasze gromady.
Oleh Demchuk (konsultant ukraiński w obwodzie chmielnickim) – wskaźnikami powodzenia naszej pracy będzie to, czy potrafimy zintegrować społeczność nowej, połączonej hromady wokół pracy nad strategią, czy nowowybrane władze samorządowe potrafią nawiązać dialog z mieszkańcami, czy potrafią ich zainteresować procesem planowania tak, aby poczuli się współodpowiedzialni i żeby jakość usług wzrosła. Przyszłe strategie muszą się koncentrować wokół przewag strategicznych każdej gromady, wokół rozwijania ich naturalnego potencjału
Anatolij Kuszmir, Mer Makiv’a – mamy teraz unikalną szansę na rozwój gminy. Strategia może być tym podłożem, na którym zbudujemy zrozumienie dla mechanizmów lokalnej demokracji i wyzwolimy energię mieszkańców. Dotąd życie toczyło się wg wskazówek udzielanych z góry i wg budżetów na jeden rok, a teraz mamy szansę, aby to zmienić – Jak to zrobić, chcemy się dowiedzieć od kolegów Polaków. Tak jak mówili wasi konsultanci – dając za przykład strategię klubu FC Barcelona – musimy się nauczyć myśleć długoterminowo, a przynajmniej w perspektywie 10 lat. Jako gmina wiemy że mamy potencjał (wody termalne) i chcemy go wykorzystać, chcemy na nim budować miejsca pracy dla mieszkańców.
Michailo Demkiv, Mer Medzhybizh’a – Ta reforma daje nam nową szansę. Muszę się przyznać, że dotąd tego nie rozumiałem, ale teraz już widzę, że nie możemy pracować bez planu, bez takiej strategii. Ale sami sobie nie poradzimy z jej zrobieniem, dlatego z zadowoleniem przyjmuję ofertę pomocy konsultantów polskich i ukraińskich. Ale sami myślimy już, jak się organizować do rozwiązywania naszych problemów z wykorzystaniem naszych zasobów – np. pomyślałem, że każda wieś mogłaby pomóc w zakupie jakichś materiałów i włożyć pracę własną, aby razem nawet bez pieniędzy z zewnątrz remontować nasze dziurawe drogi. W ten sposób moglibyśmy się zintegrować wokół wspólnych celów. Taki pomysł przyszedł mi do głowy w czasie tego warsztatu.
Wiktor Lytwińczuk (Dyr. Biura ds. Reform w Obwodzie tarnopolskim) – przygotowując strategie lokalne należy zawsze pamiętać, że nie da się wszystkiego zrobić na raz – choć ona musi widzieć całość potrzeb, to potrzebne są priorytety do działania. A poza tym to ten proces przygotowania strategii wieloletniej (nie formalnych rocznych planów) powinien się przyczynić do zmiany sposobu myślenia o zarządzaniu w państwie. Burmistrz jest przede wszystkim odpowiedzialny przed swoimi wyborcami. Jak tego się będzie trzymał, to reforma, którą przygotowywaliśmy wspólnie się uda.