Z początkiem lipca Bałkany mają swojego reprezentanta w Unii Europejskiej, która poszerzyła granice o kolejny kraj – Chorwację. Zainteresowane tematyką Partnerstwa Wschodniego media nieustannie spekulują o możliwości podpisania umowy stowarzyszeniowej pomiędzy UE i Ukrainą podczas trzeciego Szczytu Partnerstwa Wschodniego, który odbędzie się w listopadzie tego roku w Wilnie. Czy kraje biorące udział w ambitnym projekcie UE pod tytułem „Partnerstwo Wschodnie” są zgodne co do zrozumienia, czym to Partnerstwo Wschodnie jest, dokąd zmierza i jakie są intencje pomysłodawców?
W poszukiwaniu odpowiedzi na te pytania oraz w celu podniesienia swoich umiejętności jako młodych politycznych liderów, przedstawiciele Ukrainy, Mołdawii, Gruzji, Armenii i Azerbejdżanu zebrali się razem w Kijowie na Ukrainie na pierwszym etapie projektu „Szkoła Politycznych Liderów krajów Partnerstwa Wschodniego”, realizowanego przez Stowarzyszenie „Szkoła Liderów” z Warszawy we współpracy z partnerskimi organizacjami krajów zamieszkania uczestników. Spotkanie odbyło się w okresie 28 czerwca – 5 lipca 2013. Rozpoczęcie Szkoły przypadło na 28 czerwca br. – Dzień Konstytucji Ukrainy. Program otworzył Oleksandr Solontay, ekspert Instytutu Edukacji Politycznej, lider ruchów społeczeństwa obywatelskiego na Ukrainie, absolwent „Szkoły Liderów”, z wykładem na temat polityki młodzieżowej na Ukrainie.
W ramach Szkoły liderzy mieli możliwość uczestniczyć w 3-dniowych warsztatach dotyczących komunikacji politycznej i asertywności w polityce, prowadzonych przez doświadczone trenerki Katarzynę Grzybowską-Walecką i Natalię de Barbaro. Jeden z dni programu był poświęcony procesom demokratyzacji w państwach Partnerstwa Wschodniego. „Warsztaty pokazały na ile istotna i ważna jest kwestia demokratyzacji dla pokolenia młodych liderów, – dzieli się swoim wrażeniem po prowadzeniu warsztatu Katarzyna Grzybowska-Walecka. – Nieskrępowana dyskusja umożliwiła uczestnikom dzielenie się doświadczeniami, porównywanie wyzwań przed jakim stoją ich kraje oraz analizowanie zachodzących w nich przemian. Debata na temat promowania i wspierania demokratyzacji pokazała, że jest to temat bardzo aktualny a uczestnicy dzięki wymianie poglądów uczą się wiele o swoich krajach. Wnioski do jakich doszli po ponad dwugodzinnej dyskusji najlepiej oddaje wypowiedź jednej z uczestniczek „gdyby wszystkie państwa były wolne i demokratyczne, zniknęłoby wiele problemów naszego pokolenia. Nasze problemy są przede wszystkim naszymi wyzwaniami i musimy sobie wzajemnie pomagać w ramach krajów Partnerstwa Wschodniego”. Uczestnicy w trakcie zajęć także próbowali odpowiedzieć na pytania, które stawia przed nimi współczesna sytuacja polityczna w krajach Partnerstwa Wschodniego: jak wykorzystywać nowe technologii w działaniach przywódczych? jak włączać kobiety w działalność polityczną? jak współpracować w polityce pomimo różnic ideowych/ideologicznych? jak młodzi politycy mogą walczyć z korupcją?
Szkoła gościła także Hannę Hopko, eksperta komunikacji społecznej, która przedstawiła skuteczne przykłady kampanii rzeczniczych i lobbingowych, Lyubomyra Grytsaka, profesora, członka Akademii Nauk Ukrainy, deputowanego, zgłębiającego temat przywództwa politycznego, oraz dyrektora Instytutu Edukacji Politycznej Andrija Strannikova, deputowanego kijowskiej rady miejskiej, który na praktycznym przykładzie uświadomił uczestnikom istotę współpracy między różnymi grupami reprezentującymi społeczność lokalną.
Program Szkoły był urozmaicony poprzez wizyty studyjne w organizacjach i instytucjach społeczeństwa obywatelskiego Ukrainy. Uczestnicy mieli możliwość dowiedzieć się o pracy Centrum Swobód Obywatelskich, obywatelskiego ruchu „Chesno”, inicjatywy partnerskiej „Nowy Obywatel”, przedstawicieli partyjnej młodzieżówki „Batkivshchyny” oraz Bloku Julii Timoshenko. Jako gość specjalny przed młodymi liderami politycznymi wystąpił Boris Tarasyuk, dyplomata, były Minister Spraw Zagranicznych Ukrainy, założyciel Instytutu Współpracy Euroatlantyckiej, przewodniczący komisji ds. integracji europejskiej. Duża wiedza gości i ekspertów na temat regionu, problemów, z którymi borykają się poszczególne kraje Partnerstwa Wschodniego, pozwoliły na prowadzenie dynamicznych dyskusji i przedstawienia różnych poglądów na politykę zagraniczną Ukrainy oraz budowanie społeczeństwa obywatelskiego. Spotkanie z przedstawicielem Delegacji Unii Europejskiej w Kijowie – Davidem Stulikiem, podkreślającym wartość budowania kapitału ludzkiego w krajach Partnerstwa Wschodniego oraz odpowiadającym na pytania, czym Partnerstwo Wschodnie jest i nie jest z perspektywy Unii Europejskiej, podsumowało wszystkie dotychczasowe dyskusje oraz zbudowało pomost pomiędzy spotkaniem na Ukrainie a Szkołą w Polsce, która odbędzie się we wrześniu.
Spotkania z przedstawicielami ruchów społeczno-politycznych, dyskusje w grupach, stawiane pytania przez uczestników Szkoły – wszystko wskazywało na głód wiedzy na temat sytuacji w poszczególnych krajach, które obrały każdy swoją drogę transformacji i reform. Która droga jest dobra i właściwa, z których przykładów należy czerpać inspiracje – na te pytania uczestnicy będą musieli odpowiedzieć samodzielnie poprzez swoją działalność społeczno-polityczną w krajach zamieszkania. Pierwsza część projektu wskazała na duże zapotrzebowanie na budowanie dialogu pomiędzy krajami Partnerstwa Wschodniego na różnych szczeblach.
Elena Zhminko, koordynator projektu